Sauna bouwen

Wil je de sauna in je woning plaatsen, bijvoorbeeld in een kamer, garage of badkamer? Dan moet de sauna natuurlijk passen binnen de ruimte die je hebt. Meet de hoogte, lengte en breedte, en hou rekening met moeilijke hoeken of kanten. Plaats je een sauna in de tuin, dan heb je meestal meer vrijheid qua afmetingen.

Normaal gezien kan je zonder problemen een sauna plaatsen in je tuin, zolang deze bepaalde afmetingen niet overschrijdt. Het is natuurlijk ook mogelijk om een sauna te bouwen in een bestaand schuurtje, garage of achter in je tuin. Voor de zekerheid kan je contact opnemen met de gemeente. Zij kunnen meer zekerheid geven of je al dan niet een bouwvergunning nodig hebt.

Heb je de ruimte opgemeten om een sauna te plaatsen, dan kan je een passend model kiezen. Er zijn kleine saunacabines voor twee personen of grotere modellen voor meer personen. Een aandachtspunt is dat je moet zorgen dat de deur van de sauna altijd naar buiten opendraait en dat je hiervoor voldoende ruimte hebt.

Niet elke houtsoort is geschikt om een sauna van te bouwen. Hardhout zoals teak of eik gaan na een tijdje een geur afscheiden en zijn daarom minder geschikt. Grenen- of vurenhout zijn goed te gebruiken, deze houtsoorten geven een mooi effect en zijn niet zo prijzig. Je kunt kiezen voor skeletbouw met isolatie en verticale planken, of zware horizontale balken (net zoals een blokhut).

Als je een sauna wilt plaatsen heb je een stabiele ondergrond nodig. Dat kunnen tegels zijn voor binnen of klinkers en beton voor in de tuin. De basis moet wel stabiel zijn, het materiaal waarop de sauna wordt gebouwd is minder belangrijk.

Bij skeletbouw kan je de sauna met verschillende materialen isoleren, zoals glaswol, steenwol of kurk. Het meest milieuvriendelijk is kurk, maar is ook duurder. Je moet wel zorgen voor een dampscherm aan de binnenzijde van de sauna, zodat er geen vocht kan doordringen in de isolatie.

Naast de isolatie van de sauna, is ventileren zeker zo belangrijk voor het goed functioneren van de luchtstroom. Er moet dus altijd van buiten de cabine zuurstof worden aangevoerd.

Om de sauna te verwarmen, heb je natuurlijk warmte nodig. Hiervoor zijn verschillende mogelijkheden: 1) De infraroodcabine is niet zozeer een sauna, maar eerder een warmtecabine en zal de temperatuur laten stijgen tot 40° à 60°C. Een infraroodcabine brengt warmte over door straling. Deze straling heeft een diepe inwerking en is daardoor bij uitstek geschikt voor mensen die last hebben van spieren, reuma en gewrichten. 2) Een elektrische saunakachel wordt het meest gebruikt voor binnen in huis. Je moet een saunakachel kiezen met voldoende vermogen om de volledige ruimte te verwarmen. Om de kachel aan te sluiten gebruik je best een goed geïsoleerde elektrische kabel van voldoende diameter en stroomvoorziening vanaf een zekeringskast. 3) Een houtkachel is minder geschikt voor sauna’s met kleine afmetingen en voor plaatsing binnen. Een houtkachel moet worden voorzien van een rookafvoerkanaal. Buiten in je tuin zal dat meestal geen probleem geven. Een houtkachel zorgt wel voor een bijzondere sfeer. Voor welke soort sauna je kiest, hangt dus af van het doel wat je voor ogen hebt en welk effect je wilt.

Een saunaruimte opwarmen gebeurt door het aansturen van een warmtebron of kachel. Met een sauna besturingsunit digitaal of analoog, kan je de temperatuur in de sauna zelf bepalen, dit zorgt voor veiligheid en comfort. De besturingsunit zorgt voor een aangename temperatuuropbouw. Je lichaam zal immers iedere keer weer moeten wennen aan de warmte.

Zorg voor passend gereedschap van een goede kwaliteit, waarmee je prettig werkt en ervaring hebt. Dit voorkomt stress, problemen en ergernissen tijdens de opbouw. Zorg ervoor dat je de instructies goed leest en in volgorde uitvoert. Let ook op de ventilering van de sauna zodat er geen grote hoeveelheden warme lucht kan ontsnappen.

Er is voor dit stappenplan gekozen voor een sauna van massief vurenhout, die je in een bestaand schuurtje, in je tuin of in huis plaatst, deze sauna heeft de afmetingen: ±205 cm hoog, ±200 cm breed en ±200 cm diep. De sauna is geschikt voor 2-4 personen en is compleet uitgevoerd als bouwpakket met een kachel van 5 kW/380 volt of 220 volt, lavastenen, kachel beschermrek, 2 ligbanken, 2 hoofdsteunen, hardglazendeur met getint isolatieglas, saunalamp en thermometer.

Lees dit stappenplan eerst volledig door. Dit om montagefouten of schade te voorkomen. Om jarenlang van je sauna te kunnen genieten, is het noodzakelijk dat de planken of balken onderling stevig vastzitten en afdichten. Hiervoor moeten de wanden na enige tijd aangespannen worden, dit is nodig omdat het hout een natuurlijke krimp en uitdroging heeft en dat moet worden gecompenseerd. Kleine openingen tussen de planken geven aan dat aanspannen is vereist. Hout is een natuurlijk product en heeft veelzijdige eigenschappen. Voor een prettige montage en een mooie afwerking, controleer je vooraf alle planken. Wanneer er een lange plank niet helemaal naar wens is, leg je deze plank even opzij en plaats die dan later op een plaats waar deze minder opvalt.

- De vloer moet waterpas en vlak zijn, anders is het niet mogelijk om stabiel en vormvast te bouwen. - Voor het neerzetten van de sauna is een minimale hoogte van 2,2 meter vereist. - De muurafstand van de sauna moet minimaal 5 cm zijn. - De ruimte waarin de sauna wordt gebouwd, moet voldoende beluchting hebben.

De elektrische installatie mag alleen worden uitgevoerd door een bevoegd elektricien, en in overeenstemming zijn met de landelijke richtlijnen en voorschriften. De voedingskabel met stekker wordt aangesloten op een (geaarde) wandcontactdoos die geschikt is voor een spanning van tenminste 230 volt en stroom van 16A met een aparte zekeringen groep. Deze wandcontactdoos wordt ongeveer op 20 cm boven de sauna geplaatst.

Plaats de hoekprofielen en de onderste balken. Let op: de hoekprofielen kunnen bij een doe-het-zelf-pakket verschillen, plaats ze in de juiste positie. Kijk of er voldoende afstand is van de muur (5 cm)

Schroef de 4 onderste balken vast aan de hoekprofielen.

Plaats de draadeinden in de onderste balken en draai de ringen en moeren op het draadeind. Deze draadeinden zorgen ervoor dat als de balken gestapeld zijn deze aangetrokken kunnen worden, en een goede aansluiting en afdichting krijgen.

Voer de elektrische kabel door de opening van de balk aan de voorzijde, er moet ongeveer 65 cm kabellengte overblijven aan de binnenzijde.

Stapel de 15 balken aan iedere 3 zijden, over de draadeinden tot de bovenste balk. Plaats vervolgens de korte balken aan de voorzijde en voer de elektriciteitskabel door de linker balken tot de 12e balk.

Plaats nu de twee opvolgende korte balken en voer de elektriciteitskabel mee naar boven.

Plaats het deurkozijn met hardglazendeur tussen de korte balken aan de voorzijde. Monteer de scharnieren met de bouten in de daarvoor bestemde gaten in het deurkozijn. Monteer de deurknop en draai deze handvast.

Als laatste plaats je de grote balk met kabeldoorvoer naar boven.

Klop nu met een vuisthamer, door gebruikmaking van een klein stukje profielbalk om beschadiging te voorkomen, alle balken goed vast zodat ze allemaal goed op elkaar aansluiten. Dit kan je ook tussentijds doen zodat alle balken horizontaal met elkaar lijnen.

Met de 8 metalen beugels schroef je de bovenzijde vast tot een geheel.

Schroef met een zeskantmoer en sluitring, van bovenaf elk van de 8 draadeinden vast. Draai de 4 zijden van de sauna verdeeld en gelijkmatig vast, gebruik hiervoor een ring- of steeksleutel van 13 mm. Na een aantal gebruiksuren, tot maximaal 70°C, draai je de moeren op dezelfde manier nogmaals vast. De saunawanden kunnen tijdens het gebruik ongeveer 2,5 cm krimpen. Bij regelmatig gebruik, de eerste 6 maanden, moet je deze wekelijks opnieuw aanspannen.

De elektrische aansluiting is afhankelijk van het type en merk kachel en saunabesturing. (zie de elektrische installatie-instructies van de besturingsunit).

Op de plaats achter de besturingsunit, boor je twee gaatjes voor de draaddoorvoer van de saunalamp en de thermostaat.

Schroef de saunabesturingskast vast aan de voorzijde met twee schroeven.

De schroeven met een lengte van 80 mm worden samen bevestigd met twee plastic ringen, die later worden voorzien van twee afdekkapjes.

Kachel elektrische aansluiting:

Voordat je de kachel zelf monteert, sluit je beter eerst de elektrische bedrading aan. Dit omdat de kachel los gemakkelijker is aan te sluiten, dan als deze vasthangt aan de saunawand (zie de elektrische installatie-instructies van de kachel).

De water opvangbak monteren doe je voordat je de saunakachel monteert. Bevestig de twee steunrails voor de opvangbak met de vier zelftappende schroeven (12 x 4 mm). De opvangbak zelf wordt pas na montage van de saunakachel, aan de voorkant ingeschoven.

De saunakachel mag alleen worden geïnstalleerd in een sauna van onbehandeld en harsvrij hout. Controleren: • Netspanning 220v of 380 volt en zekering; • Aansluitvoorwaarden van de saunakachel; • Is het vermogen van de saunakachel geschikt voor de inhoud van de sauna; • Inbouwspecificaties van type kachel mogen niet worden overschreden. De gekozen saunakachel van 8 kW is geschikt voor sauna inhoud van 7 tot 11m3. De prestaties van de saunakachel zijn gebaseerd op een constante omgevingstemperatuur vanaf 18°C in een goed geïsoleerde sauna met bijbehorende ventilatie en ontluchting. Afstand kachel vanaf linker saunawand 100mm, hoogte van de kachel 600mm, afstand van de rechter saunawand 120mm.

De kachel wordt aan de linkerzijde van de saunawand bevestigd, omdat de stroomvoorziening (wandcontactdoos) links zit. Montage sjabloon met 4 gaten op afstand van 150mm x 351,5mm. Voorboren met 3,5mm om splijten van het hout tegen te gaan. Bovenste 2 gaten worden geboord op hoogte van 570mm met een afstand van 220mm van de zijwand.

De instroomluchtopening moet zich in het onderste gedeelte achter de saunakachel bevinden. Een instroomlucht van minimaal 3000 mm2 moet worden bewerkstelligd. De uitstroom ventilatieopening, van dezelfde grootte als die van de inlaatopening, wordt tegenover de instroomluchtopening diagonaal in de andere saunawand geplaatst.

Monteer het ventilatieluikje met een opening aan de linker saunawand tussen balk 5 en 7.

Monteer eerst de twee delen van de kachelbescherming in een hoekvorm samen. De kachelbescherming wordt 120 mm vanaf de bovenzijde kachel geïnstalleerd, inclusief de lavastenen. De minimale afstanden zoals afgebeeld in de installatie-instructies, moeten worden aangehouden. Schroef de kachelbescherming pas tegen de saunawand als de kachel is opgehangen.

De saunakachel mag nooit zonder lavastenen worden gebruikt! Het wordt aanbevolen om de lavastenen eerst te wassen met zoet water voordat je deze op de saunakachel plaatst. De lavastenen moeten los boven en naast elkaar worden geplaatst, zodat de benodigde luchtcirculatie niet wordt belemmerd. De grootste stenen plaats je eerst, waarna de kleinere lavastenen worden toegevoegd. Bij het plaatsen moet erop worden gelet dat de afstanden tussen de verwarmingselementen niet verandert. De elektrische elementen mogen elkaar niet raken na het plaatsen van de stenen. Vervang de beschadigde of afgebroken lavastenen om een goede werking van de kachel te garanderen. De meeste geschikte afmeting van de lavastenen is ongeveer 30-60 mm.

Plaats de thermostaat in de sauna op de plaats waar de kabel binnen komt. Dek het af met het houten U-profiel, en schroef deze vast.

Er mag slechts één goedgekeurde saunalamp op een afstand van 500 mm van de saunakachel worden geïnstalleerd. Bevestig het elektrokabeltje op de aansluitklem van de lampfitting. Schroef de twee lamphouders op de saunawand op de plaats waar de kabel naar binnen komt. Draai een lampje in de fitting van max. 25W. De lampenkap monteren doe je als volgt: Doop beide uiteinden van de middelste lamplamel in de houtlijm en bevestig deze in het midden van de binnenste gleuf (1) van de twee lamphouders. Daarna de twee overige lamplamellen, eveneens voorzien van houtlijm, in de buitenste gleuven (2) van de lamphouders plaatsen.

Markeer 100mm aan de bovenzijde van de saunawand, om de dakliggers te plaatsen. Schroef de dakliggers op de voor- en achterwand vast. Schroef vervolgens de andere dakliggers op dezelfde hoogte tussen de voorste en achterste saunawand. Dit kan je ook via de binnenzijde van de sauna doen. De plafondplaten worden los op de dakliggers geplaatst.

Vul de ruimte tussen de muren en het dak op met de bijgevoegde isolatie strips. Pas nadat de sauna volledig is opgedroogd en aangespannen, kan je de bovenste afdeklijsten aan de bovenzijde van de sauna bevestigen. Tijdens deze periode van 6 maanden kun je de afdeklijsten tijdelijk op de bovenste horizontale planken bevestigen. In ieder geval niet aan de verticale staanders, omdat de horizontale balken nog steeds, vanwege de krimp, lager kunnen zakken.

De steunen voor de ligbank worden bevestigd aan de zijwanden. Op de steunen monteer je de korte latjes als stopper, voor het blokkeren van het uitschuiven van de ligbank. De bovenste stopper bevestig je op 25 mm afstand op de steunen links en rechts. De onderste ligbank, met een lengte van 185mm x 60mm, moet worden gemonteerd op een gelijke hoogte als de onderzijde van de saunawandbalk nummer 4. De bovenste ligbank, ook met een lengte van 185mm x 60mm, komt met de bovenzijde gelijk aan de bovenkant van de saunawandbalk nummer 6. Gebruik hiervoor de schroeven 5 x 60mm.

De onderste ligbank is uitschuifbaar. De ligbanken worden compleet gemonteerd geleverd met 6 latten van 10mm breed, daarbij ook 2 houten hoofdsteunen en een vloervlonder van 100 x 50mm.

De buitenhoogte van de sauna is 205cm, de gemiddelde hoogte van moderne woonruimtes is 265cm. Je hebt dan boven de sauna nog ruimte over om een opbergruimte te creëren. Je kunt deze afsluiten met twee deurtjes in dezelfde stijl als de sauna. Heb je naast de sauna nog een kleine ruimte over, dan kan je overwegen om, met gasbetonblokken muurtjes te lijmen, en daarna te betegelen voor een inloopdouche voorzien van warm- en koud water met afvoer.